Franz Schubert doorstaat aanslag door een familie

Ernstige belediging
Onlangs werd in een uitermate abject, commercieel, Nederlands televisieprogramma ─ waarvan alleen al de Engelse titel niet deugt, omdat de makers pretenderen ons land te representeren, doch dit direct reduceren tot de randstad; een mentaliteit die zó veelbetekenend is dat de makers zich er niet eens van bewust (b)lijken te zijn. Een doorgewinterde brulboei, die ook nog eens in ernstige mate op voet van oorlog verkeert met onze taal, fungeert als 'presentator'. Een jury ─ bestaande uit een opdringerige schreeuwlelijk, een oudbakken kerstboom en een Yank ─ die je niet bepaald professioneel kunt noemen, mag commentaar geven, en alles wat van die zijde over de kandidaten wordt uitgestort, wordt met instemmend knikken en applaudisseren door de optredende personen, duo's of grotere groepen, geriposteerd: een show binnen een show. Dat alles toont nogmaals dat de intrinsieke waarde van het fenomeen applaus ─ waartoe de man met de microfoon de meute steeds aanzet ─ tot bijna nihil is gekrompen.
In dat kader trad al enige keren een gezin ─ vader, moeder en dochter ─ op dat de pretentieuze, en in deze context tegelijkertijd ridicule, naam Opera Familia draagt, een vlag die de lading geenszins dekt. Met opera heeft het volstrekt niets van doen en dat mag men ook helemaal niet verwachten in zo'n gruwelijk, extreem lawaaierig decor. Genoemde groepering kreeg onlangs de kans om een aanslag te plegen op de geniale Oostenrijkse componist Franz Schubert (1797-1828), door "een eigentijdse versie" van diens Ave Maria te 'zingen'. Meer dan die titel had het gepresenteerde, vanzelfsprekend, niet met Schubert te maken. Van a tot z een totaal fout en foutief optreden.
Zoiets vormt een extremistische verkitsching, ondersteund door vals licht, podium-rook en een gepretendeerde diepgang, welke een stoeptegel tot satirisch niveau had kunnen verheffen, doch die vanaf een podium niet meer voorstelde dan een vermoeiende, want tot diep binnenin het merg gelikte en afgelikte voorstelling. Daarbij viel de vernietiging van een andere Oostenrijkse componist ─ Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1791), die in de jaren tachtig ter stem werd genomen ─, door een Engelse Miss Brown, die een adaptatie van de melodie van diens Klarinetkwintet de wereld inschoot, vrijwel in het niet, al zat ook daarin beslist geen muziek.

Componist van de week
Vijf dagen achtereen, steeds tussen 19:30 uur en 20:00 uur, vervult Franz Schubert de rol van Componist van de week via Radio 4 in een programma van de Vara. Laten we er, in deze regels, nog eens aan herinneren dat de man de onovertroffen meester ─ kwantitatief en kwalitatief ─ van het kunstlied werd en is gebleven, ondanks zijn al te voortijdige verscheiden als éénendertigjarige. Net als dat het geval is geweest met, de toen reeds voormalige, collega Mozart (goed vijfendertig jaar), en enkele anderen, die nog jonger zijn heengegaan en tevens veel minder in de aandacht van pers en publiek zijn komen te staan, zoals de Belgische meester Guillaume Lekeu, die vierentwintig jaar en één dag werd (1870-1894) en de als 'Spaanse Mozart' betitelde Juan Chrisostomo de Arriaga (1806-1826), die de twee decennia niet eens heeft kunnen volmaken: hij stierf tien dagen voordat hij twintig jaar zou worden.
En er zijn nog wel meer voorbeelden uit de muziekgeschiedenis aan te halen van vakbekwame componerende musici, die een lagere graad van bekendheid ─ of, zo men wil, grotere mate van onbekendheid ─ genieten.
Meer van Franz Schubert in verband met een radio-presentatie kunt u lezen op onze zustersite Muziek en mensen in een artikel, eveneens van vandaag.