De Duitse regionale televisiezender Westdeutscher Rundfunk (WDR) biedt, direct na middernacht — en dan is het eigenlijk al woensdag 28 oktober — tussen 00:05 uur en 00:50 uur, een documentaire film over het wel en wee van de Berliner Philharmoniker tijdens het bewind van de nationaal-socialisten in Duitsland. Voor het in stand houden van een niet-barbaars niveau in het kader van de klassieke orkestmuziek fungeerde het ensemble als een soort visitekaartje van het Derde Rijk, al werd de vaste dirigent Wilhelm Furtwängler door Goebbels en consorten zeer gehaat — zeker nadat hij op 10 april 1933 een hele pagina in de Vossische Zeitung tegen Goebbels' antisemitisme had gepubliceerd en daarmee de krankzinnige nazi-leiders in het nauw had gedreven; hem hebben ze niets durven doen, omdat hij daarvoor in het buitenland veel te bekend was.
Eén van de vele schaakzetten van het regime tégen Furtwängler was dan ook de nazigetrouwe Herbert von Karajan, een vrijwel geheel onbekende dirigent uit Ulm, in te zetten bij het 'concurrerende' Berliner Staatsorchester, dat naast symfonische concerten ook veel opera-optredens begeleidde.
Orkestleden genoten bijzondere privileges, en ongetwijfeld heeft dat een rol gespeeld ten faveure van de monsters binnen de regering van het Beest uit de Afgrond in Berlijn. Niemand sprak zich openlijk uit tegen de machthebbers en geen van de musici nam ontslag.
In de documentaire Das Reichsorchester, van Enrique Sánchez Lansch, zal veel archiefmateriaal worden vertoond. De film is door de WDR overgenomen van de RBB (Rundfunk Berlin-Brandenburg).
Geen opmerkingen:
Een reactie posten