Tweehonderdste geboortedag van Fryderyk Chopin

Alom herdacht
Vandaag is het tweehonderd jaar geleden dat Fryderyk Chopin werd geboren. In het Duits heet zoiets Geburtstag, en dat is best en zelfs voor de hand liggend, maar ook een verjaardag wordt met hetzelfde begrip aangeduid. Doch hoe omvangrijk zouden alle festiviteiten er — ondanks het voortwoekeren van de gevolgen van onze westerse financieel-economische crisis— hebben uitgezien als de man vandaag zijn tweehonderdste verjaardag zou hebben kunnen indrinken? Wie weet overkomt dat een jonge componist van anno nu over enige tijd doordat hij zal hebben kunnen profiteren van de steeds sneller verlopende ontwikkelingen in het kader van levensverlengende maatregelen waaraan medici en andere geleerden intensief werken.
Ook als ik niet had geweten dat  op de eerste dag van de klimatologisch als  lente beschouwde periode van het jaar was geboren, had ik dat kunnen afleiden aan de explosie van programma's op binnen- en buitenlandse radiozenders die zich vooral laten horen met klassieke muziek waar in een groot deel van de programma's de naam Chopin wel voorkomt. Zo is de goede man Composer of the week op BBC Radio 3, heeft de Nederlandse klassieke muziekzender de hele dag ingeruimd voor de mens Fryderyk Chopin en diens muziek, en zijn er concerten bij de vleet, die door de gelijktijdigheid elkaar flink wat belangstellenden zullen (kunnen) afsnoepen, vooral doordat vrijwel op geen van die zenders tegelijkertijd dezelfde werken presenteren. Met uitzondering eventueelvan de regionale zender NDR Kultur, waar tussen 20:00 uur en 22:00 uur het NDR Sinfonieorchester concerteert en onder meer de beide Pianoconcerten van de grootmeester onder de pianist-pianoleraar-componist zal uitvoeren. Dat is voor een del gelijktijdig met de uitvoering van diezelfde werken op Arte-televisie, omstreeks de tijd dat die werken bij dat Noordduitse 'ether-ensemble' aan de beurt is.

Thema-avond van Arte-tv
Op de avond van die herdenkingsdag presenteert Arte-televisie opnieuw een thema-avond. U begrijpt zonder twijfel reeds dat die Poolse, in 1849 relatief jong op Mallorca gestorven muziekmeester daarin centraal staat. Tot op de dag van vandaag werd het herdenken en vieren vooral gedomineerd door één der allergrootste figuren uit de muziekgeschiedenis: Gustav Mahler: in 2010 doordat het 150 jaar geleden is dat hij werd geboren, in 2011 omdat het dan honderd jaar geleden zal zijn dat Maler is overleden.
Dat alles mag er echter niet toe leiden dat andere grootheden in hetzelfde genre, om min of meer dezelfde reden, aan de aandacht ontsnapt van diegenen welke zich moesten bekommeren om de invulling van herdenkingsprogramma's in de ether en in concertzalen, alsmede elders waar hun aanwezigheid is vereist. Dat is vanzelfsprekend het geval met Chopin, die in de eerste helft van de negentiende eeuw heeft geleefd en gewerkt, en in die periode eveneens is overleden. Het ligt voor de hand dat zulks eveneens dient te gelden voor Robert Schumann, die eveneens in 1810 werd geboren, maar zeven jaar later dan Chopin het tijdelijke voor het eeuwige heeft ingeruild, mede doordat hij al enige tijd in een fase tussen leven en dood verkeerde.

Visies op Chopin
Zoals gebruikelijk bestaat ook deze thema-avond van Arte-televisie — die tussen 20:15 uur en 23:35 uur zal worden uitgezonden — uit drie onderdelen, voorafgegaan door enkele inleidende zinnen.
Om 20:20 uur begint het onderdeel Die Kunst des Frédéric Chopin. Daarin wordt een portret geschetst van de componist, pianist en leermeester pianospel. In ieder geval doen daarin twaalf internationaal befaamde 'klassieke toetsenisten' mee. U komt niet alleen de primus inter pares Arthur Rubinstein () tegen, maar ook Martha Argerich, Krystian Zimerman, Jevgeni Kissin en MaurizioPollini. Eveneens enkele tegenhangers qua uitingen, doch op elkaar lijkende pianisten qua theatraliteit: Vladimir Horovitz en Ivo Pogorelich — passeren de revue. Eveneens in beeld komen Yuja Wang en Piotr Anderszewski alsook Murray Perahia, Vladimir Ashkenazy en Mitsuko Uchida.

Concert
na vijftig minuten met al die vooraanstaande prelude- en etude-spelers, is om 21:10 uur het moment aangebroken voor een concert met werken van de van oorsprong Poolse componist zelf, op wie, de gehele maandagavond op de zender in kwestie, de focus gericht zal blijven. De registratie zal worden uitgezonden van een concert dat werd gegeven op 27 januari in de Filharmonie van Warschau, door het Filharmonisch Orkest van die stad, onder leiding van ANtoni Wit. Medewerking werd verleend door twee meesterpianisten van de huidige tijd: Evgeni  (zeg: Jèvgéni) Kissin en Nikolai Demidenko.

Recital
Anderhalf uur na het opgemelde concert in relatief grote bezetting — om 22:40 uur — kan ieder die het wil, kijken en luisteren naar Alexei Volodin, die in ons gedurende ruim drie kwartier  een bijzonder kunstgevoel wil creëren door de uitvoering van de 24 Préludes,opus 28, geschreven door de man die al de hele avond op deze zender — en de gehele dag op tal van andere 'ethergemachtigden' een centrale plaats bezet houdt.
Ook dit recital is een registratie, en wel van een optreden op 19 januari dit jaar dat door Alexei Volodin werd verzorgd tijdens de 16ème Folle Journée de Nantes.

Afwijkend verloop
Gewoonlijk wordt een thema-avond van Arte-televisie afgesloten met een onderdeel dat Die Debatte heet. Deze Chopin-avond eindigt echter met de genoemde drie kwartier interactie tussen de vingers van de pianist en de toetsen en pedalen van het klavier.