Bernsteins Derde Symfonie Kaddish — via Klara

Klaagzang als 'symfonie'
Op maandag 21 juni heeft u op deze site een bijdrage kunnen lezen naar aanleiding van het feit dat de Amerikaan Leonard Bernstein (1918-1990) vijf dagen lang als Componist van de week heeft gefungeerd. We hebben in ons artikel niet bepaald de loftrompet gesproken over deze componist en dirigent omdat hij volgens onze opvattingen teveel Hollywood in zijn presentatie heeft gestoken.

Vandaag, donderdag 1 juli, kunt u dat persoonlijk testen door vanavond te luisteren naar het programma In de loge van de Belgische zender Klara. Dat programma wordt van 20:00 uur tot 22:08 uur uitgezonden en heeft de Derde Symfonie, Kaddish — tekst: Samuel Pisar — van Bernstein op de lijst staan, uit te voeren door Samuel Pisar, spreekstem; Kelley Nassief, solostem, begeleid door de Filharmonie en het Kamerkoor van Namen, aangevuld met het Vlaams Radiokoor en het kinderkoor van de Vlaamse Opera. Dirigent is Yutaka Sado (geboren 1961).
Dit werk klinkt na de pauze; wordt voorafgegaan door andere composities in het kader van hetzelfde concert dat op 28 mei jongstleden in de Filharmonie van Vlaanderen werd gegeven.

Spreker, sopraan, gemengd koor, jongenskoor en orkest

Deze  vierdelige symfonie werd gecomponeerd in 1963 — en gereviseerd in 1977 — naar aanleiding van de moord op de Amerikaanse president John Fitzgerald Kennedy (1917-1963) een lichtbaken in moeilijke tijden, doch wiens fatsoen en goedheid immens werden, en nog altijd zwaar worden overschat. Ook die man werd uitsluitend gedreven door machtsdenken en dienovereenkomstig handelen. De Kennedy-clan werd door velen — en dat waren niet alleen maar linkse extremisten — beschouwd als een maffiose familie, die in boosaardigheid en manipulatie geenszins onderdeed voor de criminelen van Cosa Nostra. 

Het mag dan een halve eeuw geleden zijn dat Kennedy de mening heeft geventileerd, maar vergeten zal ik nooit dat hij vond dat China, als het te machtig zou worden, maar platgebombardeerd moest worden. Die opvatting alleen al geeft aan met wat voor een gedegenereerd karakter we in die jaren te maken hadden in het geval van de machtigste man op aarde.

Dat Leonard Bernstein een In Memoriam in muziek schiep ter nagedachtenis van genoemde Kennedy zegt meer over de extravert-emotionele instelling van de componist — die een hier en daar ondraaglijk lamento heeft gecreëerd — dan over de waarde van Kennedy als mens en als president.

____________

Afbeeldingen

1. De Japanse dirigent Yutaka Sado.

2. De eertijdse president van de Verenigde Staten van 1960-1963: John F. Kennedy.