maandag 31 maart 2008

De Falla Composer of the Week op BBC Radio 3

De komende week, van maandag 31 maart tot en met vrijdag 4 april, is Manuel Maria de Falla y Matheu Composer of the Week in de gelijknamige reeks muziekprogramma's van BBC Radio 3.
Iedere middag tussen 13:00 uur en 14:00 uur — en 's avonds in de herhaling, tussen 21:45 uur en 22:45 uur — wordt muziek voorgesteld van deze Spanjaard, die als componist de eerste van deze Iberische natie was die kon worden beschouwd als van wereldformaat. Hij werd in november 1876 in het Spaanse Cadíz geboren en stierf negen dagen voor zijn zeventigste verjaardag te Alta Gracia in Argentinië.
De Falla is erin geslaagd het Franse ididoom van Claude Debussy en Maurice Ravel met de Spaanse folklore te laten samensmelten. Hoewel deze muziekmeester veelal wordt beschouwd als de meest vooraanstaande componist van Spaanse bodem, heeft hij toch een een zeer klein oeuvre nagelaten, helemaal voor zijn eigen instrument de piano. Toch heeft hij nog steeds de naam een subliem pianistComponist Manuel de Falla. Tekening van Tonny Groenhuysen, Buitenpost 1997 te zijn geweest, die hetzij zelf heeft meegewerkt aan de pianoversies van zijn opera La vida breve, alsmede van zijn beide balletten El amor brujo en El sombrero de tres picos. Ook is bekend dat hij dit soms niet zelf deed, maar erin toestemde dat anderen zijn composities voor piano hebben gewerkt.

Parijse periode
Drie weken voor zijn overlijden heeft Manuel de Falla tegen de Franse violist Gabriel Bouillon gezegd: "In Parijs heb ik zeven onvergetelijke jaren doorgebracht. Debussy, Ravel, Schmitt en Dukas waren mijn beste vrienden. . . .Dukas in het bijzonder. Hij zette mij aan tot componeren, hij maakte mijn werken in Parijs bekend. Daar heb ik mijn Nachten in Spaanse tuinen geschreven — ik was zo ver van Spanje dat ik de nachten misschien nog fraaier afschilderde dan ze in werkelijkheid zijn — dat ligt aan Parijs."
De Falla heeft in totaal vijf werken voor piano gecomponeerd, en daarvan is Nachten in Spaanse tuinen het enige voor piano en orkest. De ondertitel van dit stuk luidt Symfonische variaties voor piano en orkest; het werk is opgedragen aan de toen zeer prominente Spaanse pianist Ricardo Vines, die in Parijs had gestudeerd en daar tijdens zijn briljante carrière heeft gewoond. Hij heeft bijna dezelfde levensjaartallen als de componist: 1875-1943. Hij was ook degene, die de Falla ervan had weten te overtuigen dat de serie nocturnes waaraan de componist in 1909 was begonnen beter tot zijn recht zou komen in een versie voor piano en orkest.
____________
Afbeelding: Manuel de Falla, in 1997 getekend door Tonny Groenhuysen, Buitenpost, NL. Collectie Heinz Wallisch.

Geen opmerkingen: