zondag 25 april 2010

Samuel Barber: Composer of the week. BBC Radio 3

Een modernist onder de klassieken
Zelfs tal van mensen die menen dat ze helemaal geen werken van de Amerikaanse componist Samuel Barber (1910-1981) kennen, hebben niet zelden het 
Adagio voor strijkers uit 1936 [1] wel eens, of meer dan eens, gehoord. Dat stuk is dan ook niet alleen Barbers beroemdste compositie, maar tevens het meest gespeelde stuk, dat vooral via radioprogramma's de ether in gestuurd wordt.
Reeds in 1942 was Barber de meest uitgevoerde Amerikaanse componist van ernstige muziek. Ook op ons continent was hij veelvuldig hoorbaar aanwezig.
Ongetwijfeld heeft Samuel Barber veel voordeel gehad van het feit dat Arturo Toscanni (1867-1957) twee van die vroege composities tijdens één concert heeft uitgevoerd: naast het reeds genoemde 
Adagio was dat het eerste Essay voor orkest uit 1937.

Vergeleken met Brahms
Op het eerste gezicht lijkt het niet zo logisch dat het optreden en het oeuvre van Samuel Barber wordt vergeleken met dat van Johannes Brahms (1833-1897), maar als we verder kijken en lezen wat hij daarover zelf zegt — wat hij gevoelsmatig onderging, heeft hij omgezet in sonatevorm, fuga of passacaglia —, is dat wel begrijpelijk. Barber heeft gebruik gemaakt van een neoromantische klankentaal, zij het dan ook met scherpe kantjes, zoals dat in zijn Vioolconcert opus 14 uit 1939 duidelijk wordt. Afgaande op zijn eigen woorden wilde Barber doorgaan met het genereren van moed om zich blijvend naar zijn gevoel te richten bij het componeren.

Twee keer Pulitzerprijs
In het middelste gedeelte van zijn leven als componist is Samuel Barber twee keer onderscheiden met de Pulitzer Prize in Music: in 1958 en 1963.
Van maandag 26 april tot en met vrijdag 30 april is elk van die vijf dagen tweemaal een uur — hetzelfde uur — met werken van deze Amerikaanse componist te beluisteren op BBC Radio 3 in het programma 
Composer of the week. De eerste keer van 13:00 tot 14:00 uur, de tweede keer tussen 23:00 uur en middernacht.
__________
[1] Op You Tube is een versie van dit Adagio te horen en te zien, zoals die op 15 september 2001, vier dagen na de aanslagen in New York, werd uitgevoerd door het BBC Symphony Orchestra onder leiding van Leonard Slatkin, ter nagedachtenis aan de slachtoffers van 11 september.
__________
Afbeelding: De Amerikaanse componist Samuel Barber in 1944, gefotografeerd door Carl Van Vechten.

Geen opmerkingen: