Twee Mahler-symfonieën achtereen op Mezzo (2)

Woensdag 10 februari, in de avonduren

Deze week presenteert de klassieke muziekzender Mezzo-televisie opnieuw twee Mahler-symfonieën direct achter elkaar: in de avonduren — tussen 20:30 uur en 23:00 uur — van woensdag 10 februari. De Vierde Symfonie in G-groot van Gustav Mahler uit de jaren 1899-1901 wordt uitgezonden tussen 20:30 uur en 21:40 uur; de Vijfde Symfonie in cis-klein uit de periode 1901-1902, wordt direct daarop aansluitend gespeeld, en dat betekent: tot ongeveer 23:00 uur. In beide gevallen ziet u het Orchestre de Paris onder leiding van Christoph Eschenbach.

Dirigent en concertpianist
Christoph Eschenbach — geboren in 1940 te Breslau, toen Duits, thans een stad in Polen— was  'van huis uit' pianist voordat hij als dirigent ging optreden en al snel veel belangstelling wist te trekken. Dat fenomeen van de instrumentalist die gedeeltelijk, al meer en meer, en soms geheel overstapt naar het dirigentschap is in de periode na de Tweede Wereldoorlog steeds vaker voorgekomen: blazers, pianisten, slagwerkers en vooral één vocalist — Dietrich Fischer-Dieskau — hebben zich meer en meer toegelegd op het dirigeren; soms ook naast hun werkzaamheden als concertsolist of orkestmusicus.

Toen Christoph Eschenbach dat deed, vond ik dat aanvankelijk geen winstpunt. In de beginperiode van die nieuwe carrière deed hij met een ensemble ook mijn woonplaats aan. Dat optreden kon me niet echt bekoren doordat er naar mijn smaak te veel nadruk lag op de technische aspecten van het gebodene, en op een overmatig gespannen wijze. Dat zijn twee elementen die de muziek van Schubert niet verdraagt.

Reserves

Na dat concert, alweer meer dan een kwart eeuw geleden, hoorde ik nog diverse keren een ensemble onder Eschenbachs leiding, welke bij mij geen wijziging in mijn voorbehoud heeft teweeggebracht. Vervolgens ben ik geruime tijd op geen enkele wijze meer in contact gekomen met dat aspect van Eschenbachs muzikale leven, totdat enkele jaren geleden Das Lied von der Erde van Gustav Mahler op het programma stond van één der zomerse BBC Proms. Bij die gelegenheid bleek door de op het podium gepresenteerde kwaliteit dat mijn reserve niet overeind hoefde te blijven, en die indruk werd bevestigd door hetgeen er te beleven viel in andere symfonieën van Mahler. De Eerste en vervolgens latere — onder leiding van dezelfde dirigent — waren op het hoogst denkbare niveau, en wel zodanig dat menig dirigent van naam, die zo graag als Mahler-specialist te boek wil staan, het nakijken had.

___________
Foto: Dirigent Christoph Eschenbach in 1994.